ชาเขียว

ชาเขียว เป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายทั่วโลก ด้วยรสชาติที่สดชื่นและคุณประโยชน์ต่อสุขภาพที่มากมาย ชาเขียวมีหลากหลายประเภท ตั้งแต่ชาที่ได้รับการชงแบบดั้งเดิมไปจนถึงชาเขียวแบบพรีเมียมที่มีรสชาติและกลิ่นเฉพาะตัว หนึ่งในลักษณะที่หลายคนอาจสังเกตได้เมื่อดื่มชาเขียว คือ กลิ่นถั่ว ที่มักจะมาพร้อมกับรสชาติของชา ซึ่งสามารถทำให้บางคนรู้สึกแปลกใจว่าทำไมชาเขียวถึงมีกลิ่นที่คล้ายกับถั่ว?

 

เพื่อให้เข้าใจว่าเหตุใดชาเขียวถึงมีกลิ่นถั่ว จำเป็นต้องเข้าใจปัจจัยหลายประการที่เกี่ยวข้องกับส่วนผสม, กระบวนการผลิต, และลักษณะทางเคมีของชาเขียว บทความนี้จะมาอธิบายเหตุผลว่าทำไมชาเขียวแต่ทำไมกลับมีกลิ่นถั่ว

สารประกอบที่มีใน ชาเขียว

ชาเขียวมีสารประกอบหลายชนิดที่ส่งผลต่อกลิ่นและรสชาติของชา ซึ่งสารบางชนิดในชาเขียวมีคุณสมบัติคล้ายคลึงกับกลิ่นของถั่ว โดยเฉพาะ อะมิโนแอซิด (Amino acids) ที่พบในชาเขียว ซึ่งมีหน้าที่สำคัญในเรื่องของการให้รสชาติอูมามิ (Umami) และ กลูตามีน (Glutamine) ซึ่งเป็นหนึ่งในอะมิโนแอซิดที่มีในถั่วและชาเขียว

  • อะมิโนแอซิด: สารประกอบนี้ทำหน้าที่เพิ่มรสชาติอูมามิให้กับอาหารและเครื่องดื่มต่างๆ รวมถึงชาเขียว ชาเขียวที่มีอะมิโนแอซิดในปริมาณสูงจะมีรสชาติที่ลึกซึ้งและกลมกล่อม ซึ่งทำให้มีรสชาติคล้ายถั่วบางชนิด

  • กลูตามีน: กลูตามีนเป็นสารที่มีรสชาติอูมามิในถั่วหลายชนิด เช่น ถั่วเหลือง โดยในชาเขียวบางชนิดก็มีสารนี้ ซึ่งทำให้เกิดกลิ่นที่คล้ายกับถั่ว การที่ชาเขียวมีสารนี้ในปริมาณมากสามารถทำให้ชาเขียวมีคุณสมบัติการให้กลิ่นและรสชาติที่คล้ายกับถั่ว

กระบวนการผลิตชาเขียว

การผลิตชาเขียวมีหลายขั้นตอนที่สำคัญ ซึ่งส่งผลต่อกลิ่นและรสชาติของชา กระบวนการที่สำคัญในผลิตภัณฑ์ชาเขียว ได้แก่ การเก็บเกี่ยว การอบ หรือการคั่วใบชา และแต่ละขั้นตอนสามารถมีผลโดยตรงต่อกลิ่นที่ได้

  • การคั่วและการอบ: ในกระบวนการผลิตชาเขียวบางประเภท เช่น ชาเขียวแบบญี่ปุ่น (เช่น ชาเซนฉะ) มีการอบใบชาโดยไม่ให้ใบชาได้รับการคั่วจากความร้อนสูง การอบใบชาอย่างระมัดระวังจะช่วยคงไว้ซึ่งกลิ่นสดชื่นของใบชา ซึ่งบางครั้งจะมีความคล้ายคลึงกับกลิ่นของถั่ว เมื่อใบชาถูกคั่วจนเกินไปหรืออบที่อุณหภูมิสูง อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในสารประกอบทางเคมีในใบชา เช่น การเกิดสารย่อยสลายจากน้ำตาล ซึ่งสามารถผลิตกลิ่นคล้ายกับถั่วออกมา

  • การอบด้วยไอน้ำ: การอบชาเขียวด้วยไอน้ำ เช่น ในวิธีการผลิตชาของญี่ปุ่น จะช่วยให้ชาเขียวมีความหอมสดชื่นและไม่เสียรสชาติจากการถูกคั่ว แต่การอบด้วยไอน้ำก็สามารถทำให้ชาเขียวมีกลิ่นคล้ายถั่วได้ในบางกรณี เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางเคมีในระหว่างกระบวนการผลิต ยิ่งใช้เวลาในการอบมากเท่าไหร่ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงทางเคมีมากเท่านั้น บางครั้งนั่งเล่นหวยไวเพลินเกินไปกลับไปดูอีกครั้งอาจได้กลิ่นที่ไม่ใช่กลิ่นชาเลยก็ได้
ชา

พันธุ์ชาและแหล่งที่มาของชาเขียว

พันธุ์ชาเขียวเองมีความสำคัญต่อรสชาติและกลิ่นของชา บางพันธุ์ของชาเขียวมีกลิ่นและรสชาติที่มีความคล้ายคลึงกับถั่ว ซึ่งเกิดจากลักษณะของใบชาและสารประกอบทางเคมีที่มีอยู่ในพันธุ์นั้นๆ

  • พันธุ์ชา: ชาเขียวจากแต่ละแหล่งผลิตมีลักษณะเฉพาะตัวในแง่ของรสชาติและกลิ่น ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ ดิน และวิธีการปลูก เช่น ชาเขียวจากจังหวัดอิชิกาวะในญี่ปุ่นอาจมีกลิ่นที่เบากว่าและมีความสดชื่น ส่วนชาเขียวจากประเทศจีนอาจมีกลิ่นคั่วที่โดดเด่น ซึ่งอาจมีลักษณะคล้ายกับกลิ่นถั่วในบางกรณี

สภาพแวดล้อม: การปลูกชาในดินหรือสภาพอากาศที่แตกต่างกันอาจทำให้เกิดสารเคมีในใบชาที่มีผลต่อกลิ่น เช่น ดินที่มีธาตุเหล็กสูงสามารถทำให้ชาเขียวมีกลิ่นที่คล้ายคลึงกับกลิ่นถั่ว

การปรุงรสชาเขียวหรือการผสมชา

บางครั้งชาเขียวอาจจะถูกปรุงรสหรือผสมกับส่วนผสมอื่นๆ เช่น ข้าวคั่ว หรือ ถั่ว ซึ่งทำให้ชาเขียวมีกลิ่นที่คล้ายกับถั่วได้ โดยเฉพาะในชาบางชนิดที่มีการผสมข้าวคั่ว (เช่น ชาเก็นมะชา) หรือชาเขียวผสมถั่ว เช่น ชาเขียวจากการปรุงรสในบางประเทศที่มีการผสมส่วนผสมอื่นๆ เข้าไป

ปัจจัยทางเคมีที่เกี่ยวข้องกับกลิ่นถั่ว

การทำงานของสารเคมีในชาเขียวเมื่อได้รับความร้อน หรือการเปลี่ยนแปลงทางเคมีในช่วงการผลิตก็มีบทบาทในการกำหนดกลิ่นของชา เมื่อใบชาได้รับความร้อนจากการคั่วหรือการอบ ความร้อนสามารถทำให้เกิด ปฏิกิริยาไมลาร์ด (Maillard reaction) ซึ่งเป็นปฏิกิริยาเคมีระหว่างน้ำตาลและกรดอะมิโน สารเคมีที่ได้จากปฏิกิริยานี้จะส่งผลให้เกิดกลิ่นที่มีลักษณะคล้ายกับกลิ่นถั่วคั่วหรือข้าวคั่ว

ปฏิกิริยาไมลาร์ด: ปฏิกิริยานี้จะเกิดขึ้นเมื่อสารในชาเขียวได้รับความร้อนสูง และสามารถสร้างกลิ่นที่คล้ายกับขนมปังคั่วหรือถั่วที่คั่วแล้ว การทำให้ชาเขียวมีการสัมผัสกับความร้อนมากขึ้นในระหว่างกระบวนการผลิตจะส่งผลต่อกลิ่นที่สามารถทำให้รู้สึกเหมือนถั่ว

การรับรู้กลิ่นของมนุษย์

การรับรู้กลิ่นของมนุษย์เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้เรารู้สึกว่าชาเขียวมีกลิ่นถั่ว กลิ่นถั่วที่เรารู้สึกนั้นอาจไม่ได้เกิดจากสารเดียว แต่เป็นการรวมกันของหลายปัจจัย เช่น การมีส่วนผสมของสารเคมีในชาเขียวที่ให้กลิ่นคล้ายถั่ว และความรู้สึกของเราที่เชื่อมโยงกลิ่นเหล่านั้นกับกลิ่นถั่วที่เคยสัมผัสมาก่อน

สรุป

กลิ่นถั่วในชาเขียวเกิดจากหลายปัจจัยที่ซับซ้อน ซึ่งรวมถึงสารประกอบในชา เช่น อะมิโนแอซิดและกลูตามีนที่มีอยู่ในทั้งชาและถั่ว กระบวนการผลิตชาและการคั่วหรืออบใบชา การเลือกพันธุ์ชา รวมถึงการผสมชาเข้ากับส่วนผสมอื่นๆ ทั้งหมดนี้สามารถส่งผลให้ชาเขียวมีกลิ่นที่คล้ายคลึงกับถั่วได้

การเข้าใจปัจจัยเหล่านี้ช่วยให้เรารู้ว่ากลิ่นถั่วในชาเขียวไม่ได้เกิดจากแค่การเพิ่มสารผสมใดๆ แต่เกิดจากกระบวนการทางเคมีที่ซับซ้อนในธรรมชาติของชาเขียวเอง

#

No responses yet

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *